باي پس معده و هر آنچه كه راجع به آن بايد بدانيد

17 اسفند باي پس معده و هر آنچه كه راجع به آن بايد بدانيد

امروزه بسياري از افراد از معضل چاقي رنج مي‌برند و به دنبال راه حلي ساده و در عين حال بي خطر براي لاغر شدن هستند. متاسفانه چاقي علاوه بر ظاهر بد باعث بوجود آمدن بسياري از بيماري‌هاي مختلف مغزي، قلبي و عروقي، بيماري‌هاي زمينه‌اي و … مي‌گردد. همچنين باعث افزايش شانس سكته قلبي و مغزي و ابتلا به سرطان نيز مي‌گردد. پس بنابراين از چاقي مي‌توان به عنوان يك معضل خطرناك ياد كرد. بای پس معده (Gastric bypass) یکی از انواع روشهاي جراحی لاغری است که برای افرادی که اضافه وزن بسیار زیادی دارند و نمی‌توانند با روش‌های مرسوم وزن خود را کاهش دهند انجام مي‌گردد.

اضافه وزن مفرط می‌تواند عوارض و عواقب بسیار زیادی داشته باشد و حتی خطر جانی در پی داشته باشد. این جراحی‌ها نباید به هیچ عنوان به عنوان اولین راه برای کاهش وزن و لاغری در نظر گرفته شوند، زیرا ممکن است عوارض جبران ناپذیری در صورت اقدام بی مورد این جراحی، برای فرد ایجاد شود.

باي پس تنها به عنوان آخرین راه برای کاهش وزن در نظر گرفته می‌شود. زمانی پزشک این جراحی را تجویز می‌کند که فرد حتی با ورزش، رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی موفق به کاهش وزن مفرط خود نشده باشد.

باي پس معده چيست؟

در جراحی بای پس٬ معده به دو کیسه فوقانی و تحتانی تقسیم می‌شود که یکی از آن‌ها ۵ الی ۱۰ درصد اندازه کل معده است و مسئولیت نگهداری غذا را بر عهده دارد. سپس قسمتی از روده کوچک نیز از مسیر جذب غذا کنار گذاشته می‌‎شود.

در این روش هیچ قسمتی از معده جدا نمی‌شود و قسمت بزرگ‌تر معده کماکان به تولید و ترشح آنزیم های معمول می‌پردازد اما غذایی به این قسمت وارد نمی‌شود.

همچنین قسمتی از روده به معده کوچک‌تر وصل می‌شود و قسمت مهمتر روده که وظیفه جذب مواد غذایی را دارد از مسیر گوارش خارج می‌شود.

با این کار، محدودیت و سوء جذب رخ می‌دهد. به این معنی که از یک سو با کوچک شدن معده، بیمار زودتر احساس سیری می‌کند و حجم غذای مصرفی کاهش پیدا می‌کند (محدودیت)‌ و از سوی دیگر با خارج شدن بخش بالایی روده باریک از مسیر گوارش کالری‌های کمتری جذب می‌شود (سوء جذب). این روش می‌تواند به کاهش وزن تا ۸۰ درصدی در افراد با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ که قادر به کاهش وزن با ورزش و رژیم غذایی نیستند، منجر شود.

البته افراد با بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، فشار خون، سندروم‌های متابولیکی، بیماری‌های اسکلتی کمر و یا آرتروز که شاخص توده بدنی ۳۵ به بالا داشته باشند هم می‌توانند كانديد جراحي باي پس باشند.

این جراحی به دو روش باز و لاپاراسکوپی انجام می‌شود و در هر دو روش، بخش زیر کاردیا برداشته می‌شود و قسمتی از روده باریک به بخش بالایی معده متصل می‌شود (آناستوموز).

عوارض بای پس معده

این جراحی نيز مانند سایر جراحی‌های گوارش مي‌تواند داراي عوارضی مانند:

• خون‌ریزی
• ایجاد لخته خون
• نشت دستگاه گوارش
• عفونت
• مشکلات تنفسی
• واکنش‌های ناسازگار نسبت به داروهای بیهوشی

باشد. البته احتمال اين عوارض كم است اما با توجه به نوع و شيوه و ماهيت عمل اين احتمال وجود دارد كه فرد دچار عوارض نامبرده گردد.

برخی دیگر از عوارض جراحي باي پس در بلند مدت شامل موارد زیر است:‌

• ایجاد فتق
• زخم‌های گوارشی
• انسداد روده
• تهوع و استفراغ

بدن نیز ممکن است پس از کاهش وزن سریع ایجاد شده به دنبال جراحی بای پس واکنش‌هایی مانند موارد زیر نشان دهد:‌

• تغییرات خلقی
• بدن درد
• سرماخوردگی و یا ایمنی پایین
• خشکی و نازک شدن پوست
• ریزش مو
• سندروم دامپینگ
• زخم معده
• سوتغذیه

جهت جلوگيري از عوارض جراحي باي پس چه كنيم؟

براي جلوگيري از عوارض جراحي باي پس بايد در طول مدت درمان، از قبل از جراحي تا بعد از جراحي به توصيه پزشك خود عمل كرده و تمامي دستورالعمل‌هاي مربوطه را اجرا نمائيد. در اين صورت احتمال عود اين عوارض بسيار كاهش پيدا خواهد كرد.

باي پس چگونه انجام می‌شود

جراحی بای پس معده و دیگر جراحی‌های کاهش وزن در بیمارستان و با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. جزئیات جراحی به شرایط شخص، نوع جراحی که روی شما انجام می شود و بیمارستان و پزشک شما وابسته است.

این جراحی به دو شیوه باز و لاپاراسکوپی انجام می‌شود که نوع لاپاراسکوپی کم‌ تهاجمی‌تر بوده و مدت ریکاوری پس از آن کوتاه‌تر و سریع‌تر است اما این روش برای همه مناسب نیست.

این جراحی معمولا زمان‌بر است و شاید چندین ساعت به طول بیانجامد. بعد از جراحی شما به اتاق ریکاوری منتقل شده تا زیر نظر کادر درمانی هوشیاری خود را به دست بیاورید.

پس از ریکاوری، شما برای سه تا پنج روز در بیمارستان بستری خواهید شد و احتمالا تا دو روز پس از جراحی مجاز به خوردن غذا نیستید و پس از آن برای ۱۲ هفته (۳ماه)‌ ملزم به پیروی از یک رژیم غذایی پس از باي پس معده خاص هستید که در ابتدا تنها شامل مایعات است و سپس به مرور غذاهای عادی به رژیم شما وارد می‌شود.

باید توجه داشته باشید که این جراحی محدودیت‌های فراوانی از نظر رژیم غذایی به دنبال خواهد داشت و نیاز است که مرتبا توسط پزشک خود تحت نظر باشید و آزمایش‌های متعددی را انجام دهید.

پيگيري‌هاي لازم بعد از جراحي باي پس

حال يك سوال مهم براي ما پيش مي‌آيد كه آيا با انجام جراحي لاغري به روش باي پس همه چيز تمام شده؟ آيا ديگر امكان چاقي وجود ندارد؟ پاسخ خير است. پس از انجام جراحي باي پس تمام بيماران بايد دستورالعمل‌هاي لازم از جهت رژيم غذايي و نحوه غذا خوردن را رعايت نموده تا دچار اضافه وزن و چاقي دوباره نشوند.

تصميم گيري در خصوص انجام جراحي باي پس

در صورت اين كه قصد انجام جراحي باي پس معده داريد به شما توثيه مي‌كنيم تا حتماً با يك پزشك متخصص در اين زمينه مشورت نموده و نظر او را جويا شويد.

پزشك متخصص با بررسي تمامي شرايط و شرح حال بيمار و همچنين با بررسي وضعيت باليني بيمار،‌انجام آزمايشات مربوطه و تست هاي مورد نياز شما را در جهت انجام و يا عدم انجام اين جراحي آگاه خواهد كرد. دكتر مهدي عالم رجبي فوق تخصص جراحي‌هاي گوارشي و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران در اين زمينه به شما راهنمايي لازم را خواهد نمود.

سوالات متداول

1-باي پس معده چيست؟

باي پس يكي از روشهاي جراحي چاقي است.

2- باي پس چگونه باعث لاغري مي‌شود؟

اين روش از طريق دو عامل كاهش ميزان مواد غذايي دريافتي و سوء جذب باعث لاغري در افراد مي‌گردد

3-عوارض جراحي باي پس چيست؟

اين عمل بصورت لاپاراسكوپي انجام مي‌گردد و عوارض چنداني ندارد.